Nghệ Sỹ Vũ Tuấn Người Góp Phần Giữ Lửa Âm Nhạc Dân Tộc

Nằm trong khu Hoàng Cầu, Trung tâm âm nhạc truyền thống Thăng Long thu hút rất nhiều bạn trẻ đam mê nghệ thuật cổ truyền của dân tộc. Trung tâm là thành quả tâm huyết của nghệ sỹ Vũ Văn Tuấn.

Nghệ sỹ Vũ Văn Tuấn thường được gọi với cái tên thân thiện là Vũ Tuấn ( hay Tuấn Nhị ). Nghệ sỹ Vũ Tuấn tốt nghiệp học viện âm nhạc quốc gia Việt Nam khoa nhạc dân tộc bộ môn đàn Nhị, đàn Nguyệt.

Với niềm đam mê từ tấm bé với cây đàn Nhị, rồi bén duyên với âm nhạc dân tộc tại khoa âm nhạc dân tộc của nhạc viên âm nhạc quốc gia Việt Nam. Nghệ sỹ Vũ Tuấn luôn ấp ủ trong mình một mong muốn, khi nào tốt nghiệp sẽ thành lập công ty chuyên giảng dạy về âm nhạc dân tộc. Và điều mong muốn của anh cũng đã sớm thành hiện thực.

Trung tâm âm nhạc truyền thống Thăng Long đứa con tinh thần của nghệ sỹ Vũ Tuấn

Trung tâm âm nhạc truyền thống Thăng Long là đứa con tinh thần của nghệ sỹ Vũ Tuấn. Với những bước đi chậm nhưng chắc chắn, ns Vũ Tuấn cùng Trung Tâm từng bước khẳng định tên tuổi cũng như chuyên môn của mình.

Không chỉ dừng lại ở việc dạy đàn Nhị, đàn Nguyệt, đàn Tranh. Nghệ sỹ Vũ Tuấn không ngừng kết nối với các nghệ nhân dân gian tên tuổi để mở các lớp học về Hát Chầu Văn, Hát Chèo, Hát Xẩm…. Với mong muốn ngày càng lan tỏa rộng hơn tình yêu âm nhạc dân tộc tới đông đảo bạn trẻ cũng như người dân quan tâm.

Lớp Học Đàn Nguyệt Hát Văn Của Nghệ Sỹ Vũ Tuấn

Trong không gian rộn rã tiếng phách, thanh la, tiếng trống, tiếng đàn nguyệt… nhóm bạn trẻ hào hứng nhập môn hát văn dưới sự hướng dẫn của nghệ nhân nghệ sỹ Vũ Tuấn. Ðiều thú vị là bộ môn nghệ thuật cổ truyền như hát văn lại thu hút khá đông học viên là các bạn trẻ. So với các loại hình dân ca truyền thống khác, hát văn ra đời sớm, vừa là nghệ thuật trình diễn đặc sắc, vừa là yếu tố âm nhạc quan trọng trong nghi lễ thực hành văn hóa của Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt. Tuy mang dáng vẻ của thể loại âm nhạc sân khấu biểu diễn, nhưng hát văn vẫn phải tuân theo những niêm luật, lề lối cụ thể. Nắm rõ niêm luật, lề lối và thuộc lời văn là yêu cầu bắt buộc đối với mỗi người học hát văn.

Với lối hát đa dạng, cho nên giai điệu hát văn khi rộn ràng, lúc mượt mà, dìu dặt. Với các nhạc cụ hỗ trợ, làn điệu hát văn hấp dẫn, cuốn hút người nghe. Hát văn, đàn nguyệt hát văn không chỉ khó mà đòi hỏi người hát phải ứng biến linh hoạt để có thể chuyển lời, nhịp và giọng hát cho khớp. Theo anh, hát văn không còn bó hẹp trong nghi lễ hầu đồng, mà được coi như hình thức diễn xướng sân khấu. (Từng tổ chức nhiều cuộc thi về đàn nguyệt cũng như hát văn, nghệ sỹ Vũ Tuấn cho biết.) Với người mới học, đầu tiên là nắm chắc nhịp, rồi đọc câu văn theo nhịp, nhớ chắc chắn lời văn rồi thì mới ghép hát được. Cái khó tiếp theo là miệng hát và tay đánh nhịp. Lúc nhịp lẻ, khi chuyển sang nhịp chẵn, tay đánh đều, miệng hát luyến. Phải vững nhịp mới làm chủ được câu hát, hát được làn điệu nào phải giải thích được làn điệu đấy. Khi nào hát theo thể lục bát, khi nào theo song thất lục bát… Hát văn phải giữ được cái cốt, lề lối thì mới làm toát lên vẻ đẹp của bộ môn nghệ thuật hát văn…

Những Khó Khăn Khi Học Về Hát Văn

Vì khó cho nên học viên đến với hát văn, nếu không yêu thích và kiên trì sẽ bỏ dở giữa chừng. Lớp học hát chầu văn của nghệ sỹ Vũ Tuấn thường xuyên tiếp nhận học viên mới. Người đến học sau lắng nghe, quan sát và cảm thụ dần dần, khi nào thấy “nhập tâm”, thấy “thấm” thì học thầy. Trong đó, người học trước hướng dẫn, truyền lại kinh nghiệm cho người học sau. Cùng chia sẻ với học viên về cái hay, cái đẹp của hát văn, anh cũng không ngừng động viên học trò, tuy khó nhưng học dần sẽ thấy yêu thích hát văn. Quan trọng nhất là hiểu cơ bản cách hát và thuộc bài hát. Khi hiểu nhịp, phách, làn điệu và hiểu ý nghĩa của câu hát văn thì là sẽ tự khắc say mê.

Với nhiều hình thức biểu diễn: Hát thi, hát thờ và hát lên đồng, diễn xướng theo các làn điệu như hát phú chênh, phú bình, phú nói, vãn, cờn… hát văn còn “thách thức” người học ở phần lời văn. Kho tàng các bài hát văn đến nay cũng chỉ còn lưu giữ khoảng 60-70 bài, có những bài dài mười mấy trang, lại diễn theo nhiều lối cho nên việc nhớ và thuộc được lời văn khá khó với những người yêu thích bộ môn nghệ thuật này. Ðể thuộc lời văn, các bạn trẻ phải được tiếp cận với những bản văn chính xác, tuy nhiên, phần lớn lại khó khăn trong việc tiếp cận với nguồn bài hát văn chuẩn, dẫn đến thuộc lời không chính xác. Vì vậy, trong quá trình truyền dạy, vừa hướng dẫn về kỹ thuật, nghệ sỹ Vũ Tuấn không ngừng học hỏi cũng như chỉnh nắn, phân tích ý nghĩa từng câu hát văn cho học viên.